Τασούλα Επτακοίλη “Κέρμα στον αέρα”
Τασούλα Επτακοίλη “Κέρμα στον αέρα”… Κρατώ πάντα ημερομηνία αγοράς στα βιβλία μου. Ήταν Σεπτέμβρης του 2021 όταν το Κέρμα στον αέρα της Τασούλας Επτακοίλη βρέθηκε στα χέρια μου. Αν και θα μπορούσα να το διαβάσω σε λίγες ώρες, δεν το έκανα. Δεν είναι το βιβλίο που θες να τελειώσει μια κι έξω, ούτε φτάνεις κουρασμένος στο τέλος του. Ήθελα να επιστρέφω στις ιστορίες και να κάνω εικόνα τους ήρωες και τους τόπους, να βιώσω το συναίσθημα, ώστε στο τέλος να μπορώ να καταλήξω αν είμαι τριαντάφυλλο ή μολόχα.
«Οκτώ δεκαετίες. Δέκα πρόσωπα. Μια μέρα στη ζωή καθενός. Στιγμές από την ιστορία μιας οικογένειας. Θα μπορούσε να είναι η δική μου. Θα μπορούσε να είναι η δική σου»… αυτό είναι γραμμένο στο οπισθόφυλλο και δεν απέχει ούτε λέξη από την πραγματικότητα. Όπως δεν απέχουν από την πραγματικότητα οι ιστορίες όλων μας.
Βρέθηκα στο αντίσκοινο του Γιάννη, άκουσα τον ήχο που έκανε το μολύβι στο χαρτί, καθώς τα παγωμένα χέρια του προσπαθούσαν να γράψουν δυο λόγια στη γυναίκα του, είδα το ψέμα που κρατιόταν δυνατά στην άκρη των χειλιών, που σκεφτόταν και μετρούσε τις λέξεις, μην του ξεφύγει ο φόβος. «Αυτοί που επιζούν δεν είναι αυτοί που σώζονται…» Μεταφέρθηκα στο σπιτάκι της Στάσας, κάθησα στο τραπέζι που μάνταρε τις κάλτσες κι άκουγα τις σκέψεις της… πόσες ιστορίες σαν κι αυτήν, σκέφτηκα, σαν κι αυτές που μας έλεγαν οι παππούδες κι οι γονείς. Σ’ όλες τις ιστορίες υπάρχουν οι καλοί κι οι σκατόψυχοι, οι αθώοι και οι ένοχοι κι όλοι τελικά, ακόμα και μέσα από τις πιο δύσκολες συνθήκες βρίσκουν τον τρόπο να σταθούν στα πόδια τους.
Ιστορίες οικογενειών, ιστορίες που ο καθένας κουβαλά μέσα του από αναφορές και ανάγκη μην ξεχαστούν οι άνθρωποι της αλυσίδας, οι κρίκοι της διαμόρφωσης μιας ιστορίας που είναι ικανή να αντέξει στο πέρασμα των χρόνων, των αιώνων. Πολλές απόψεις, πολλές εικόνες, προσωπικές, υποκειμενικές, αληθινές ή λιγάκι πειραγμένες, έχει σημασία; Κάπου εκεί μέσα βρισκόμαστε, κάπου θα δούμε τον εαυτό μας να κρυφοκοιτά τις ζωές των άλλων από μια γωνιά.
Κι όπως μπλέκονται οι ιστορίες, ανοίγω τη γυάλα με το γλυκό το βύσσινο κι είναι σα ν’ ακούω και τη δική μου μάνα: Μην το φάτε όλο! Θα ’ρθει κανένας άνθρωπος στο σπίτι και δε θα ’χουμε τίποτα να τον κεράσουμε!… Ήρθε τελικά αυτός ο άνθρωπος που τόσα γλυκά και σοκολατάκια στερηθήκαμε για χάρη του; Μάλλον όχι… και λίγο λίγο βρήκε τρόπο να τρυπώσει η πίκρα, σαν τις πίκρες που μας κερνά η ζωή. Κι ας έχουμε πρόχειρα κάπου κρυμμένη μια έξτρα αντοχή, για κάθε ενδεχόμενο. Οι αρρώστιες δεν κάνουν διακρίσεις! Έρχονται και οι κρίσεις. Γενικώς και ειδικώς. Και οι απογοητεύσεις και οι χωρισμοί. Κυρίως αυτοί. Κι οι αποχωρισμοί. Και τί μένει τελικά; Ίσως μόνο ένα άσπρο σάλι.
Θυμόμαστε, διαβάζοντας, και κάποιους ανθρώπους μας μπετόν αρμέ. Πάντα εκεί, στα δύσκολα και στα εύκολα, στήριγμα και παρηγοριά. Σπάνιο το είδος τους, αλλά υπάρχουν. Και κρατούν την ελπίδα ζωντανή για λίγη χαρά κι αγάπη! Και κάποτε, κάποτε, φαίνεται όλα να βρίσκουν την άκρη τους και να μπαίνουν σε σειρά και να ταιριάζει το ένα κομμάτι με το άλλο. Γιατί, έτσι γίνεται με τις ιστορίες, είναι μπλεγμένες η μια μέσα στην άλλη, η μια συνέχεια της άλλης στον αέναο κύκλο της πολύτιμης ζωής. Σαν συνέχεια κι απομεινάρι ο ένας του άλλου, με στοιχεία από δω κι από κει, έτσι γράφονται οι ιστορίες κι όσα οι οικογένειες κουβαλούν και κρύβουν στα μπαούλα τους.
Η μια ιστορία ακολουθεί την άλλη ή προηγείται. Η γραφή της Τασούλας Επτακοίλη με ταξίδεψε, ο τρόπος της μου έδωσε εικόνες της κάθε εποχής τόσο φυσικά, σα να ζούσα και να συνομιλούσα με τους ήρωές της. Περίτεχνος και απλός ταυτόχρονα ο λόγος της, γλυκός και τρυφερός, οικείες λέξεις που λες και δεν είναι λόγια στο χαρτί, γίνονται ένα με αναμνήσεις δικές μας, από οικογενειακές και προσωπικές ιστορίες.
Όλα τα κομμάτια μνήμης ενώνονται με κάποιον τρόπο, δημιουργούν δεσμούς, ολοκληρώνουν τις σχέσεις των ανθρώπων, των ξένων μεταξύ τους ανθρώπων. Μα μήπως κι όλων οι ζωές δεν περνούν μέσα από απώλειες, αστοχίες, χαμένα όνειρα και δρόμους, αρρώστιες και πόνους, μα και μικρές στιγμές ευτυχίας και χαράς; Για να φτάσουμε στον υπέροχο επίλογο που περικλείει όλη τη σοφία της ζωής, του σύντομου περάσματός μας από τη ζωή..
Θα κλείσω, λέγοντας ότι το «Κέρμα στον αέρα» είναι το βιβλίο που κέρδισε επάξια θέση στη βιβλιοθήκη μου και στην καρδιά μου, αφού με έκανε να αναγνωρίσω αν ανήκω στο τριαντάφυλλο ή στη μολόχα και να θυμάμαι με κάθε λεπτομέρεια τις ιστορίες των ηρώων, και των δέκα, ενώ δε φημίζομαι καθόλου για τη δυνατή μνήμη μου.
«Να δίνουμε με αξιοπρέπεια τις μάχες μας, μόνο αυτό μετράει, έστω κι αν οι πιθανότητες είναι εναντίον μας, όσο κι αν φοβόμαστε ότι θα χάσουμε. Έτσι, αν τελικά νικήσουμε, η νίκη θα είναι πιο γλυκιά…» γράφει η Τασούλα Επτακοίλη και δεν έχω παρά να συμφωνήσω.
….
Λίγα λόγια για τη συγγραφέα
Η Τασούλα Επτακοίλη γεννήθηκε στη Σάμο και μεγάλωσε στον Πειραιά. Αποφοίτησε από το Τμήμα Κλασικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά από τη διδασκαλία προτίμησε τη δημοσιογραφία. Έχει εργαστεί στο ραδιόφωνο, σε εφημερίδες και περιοδικά. Από το 2003 είναι συντάκτρια στην εφημερίδα Η Καθημερινή. Έχει γράψει άλλα έξι βιβλία.
