Η νόσος Αλτσχάιμερ και τα συμπτώματά της
Οι επιστήμονες λένε πως η νόσος Αλτσχάιμερ αποτελεί την επιδημία του 21ου αιώνα. Στις μέρες μας παρατηρείται μια έντονη αύξηση των ατόμων που νοσούν. Μια από τις πιο δύσκολες ασθένειες διότι χάνεις την αυτονομία σου, την ελευθερία σου, την προσωπικότητά σου!
Αν δεν είμαστε οι μνήμες μας, αν δεν είμαστε οι εμπειρίες μας, αν δεν είμαστε οι γνώσεις μας, αν δεν θυμόμαστε ποιούς αγαπάμε, αν δεν θυμόμαστε τα παιδιά που γεννήσαμε, αν δεν αναγνωρίζουμε τίποτα δικό μας… Πώς ζούμε;
Ο κινηματογράφος και αρκετοί συγγραφείς έχουν αγγίξει και εκφράσει με ευαισθησία τούτη την δύσκολη συνθήκη της ανθρώπινης ύπαρξης. Λίγες βασικές γνώσεις θα προσπαθήσω να μεταδώσω, με κάποια κείμενα που αφορούν τη γνωριμία, την πρόληψη, τη διάγνωση της νόσου και ό,τι ακόμα μπορεί να φανεί χρήσιμο στους συγγενείς των ανθρώπων που νοσούν.
Ας δούμε λοιπόν τί είναι η άνοια και τί η νόσος Αλτσχάιμερ.
Ο όρος “άνοια” αναφέρεται σε μια σειρά συμπτωμάτων που παρουσιάζουν άτομα με νοσήματα που καταστρέφουν εγκεφαλικά κύτταρα. Πολύ συχνά επικρατεί στο ευρύ κοινό σύγχυση των όρων “άνοια” και “Αλτσχάιμερ”. Η άνοια είναι περιγραφικός, γενικός όρος, ενώ η νόσος Αλτσχάιμερ είναι συγκεκριμένη ασθένεια, η οποία ωστόσο ευθύνεται για περισσότερες από τις μισές περιπτώσεις άνοιας.
Τί είναι η νόσος Αλτσχάιμερ;
Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι εκφυλιστική νόσος του εγκεφάλου. Αρχικό σύμπτωμα είναι η ήπια έκπτωση της μνήμης, που συχνά περνά απαρατήρητη, τόσο από τον ίδιο τον ασθενή, όσο και από τα μέλη της οικογένειας του. Όσο όμως η νόσος εξελίσσεται, επηρεάζονται σταδιακά και οι άλλες νοητικές λειτουργίες (κρίση, λόγος, προσοχή, ικανότητα προσανατολισμού), αλλά και οι δραστηριότητες της καθημερινής ζωής, δηλαδή οι κοινωνικές σχέσεις, η διαχείριση των οικονομικών, η οδήγηση, η φροντίδα του εαυτού. Με την πάροδο του χρόνου, οι δυσκολίες αυτές γίνονται τόσο σοβαρές, ώστε το άτομο να εξαρτάται ολοκληρωτικά από τους άλλους.
Ποιά είναι τα συμπτώματα της νόσου Αλτσχάιμερ;
Η νόσος Αλτσχάιμερ εκδηλώνεται και εξελίσσεται με ποικίλους τρόπους. Τα συμπτώματα μπορούν να γίνουν καλύτερα κατανοητά στο πλαίσιο των τριών σταδίων εξέλιξής της : ήπια, μέτρια και σοβαρή νόσος.
Ήπια νόσος
Το άτομο με ήπια νόσο μπορεί:
-Να εμφανίσει απώλεια πρόσφατης μνήμης
-Να δυσκολεύεται να κατονομάσει πρόσωπα και αντικείμενα
-Να εμφανίζει δυσκολία στη λήψη αποφάσεων
-Να μην αναπτύσσει πρωτοβουλίες και να μην έχει ενδιαφέρον για τις μέχρι τότε ασχολίες του
-Να εμφανίζει συμπτώματα κατάθλιψης και εκνευρισμό
Μέσης βαρύτητας νόσος
Καθώς η νόσος εξελίσσεται, τα προβλήματα γίνονται πιο εμφανή και πιεστικά. Το άτομο με μέτρια νόσο Alzheimer, δεν είναι πλέον αυτόνομο, γιατί:
-Ξεχνάει πλέον συστηματικά, ιδίως τα πρόσφατα γεγονότα και τα ονόματα των προσώπων.
-Δυσκολεύεται να εκφραστεί, ψάχνει τις λέξεις, χρησιμοποιεί λάθος λέξεις.
-Χάνεται μέσα στο σπίτι ή στη γειτονιά του.
-Δεν είναι σε θέση να μαγειρέψει, να καθαρίσει ή να κάνει ψώνια.
-Χρειάζεται βοήθεια με την προσωπική του υγιεινή (πχ τουαλέτα, πλύσιμο και ντύσιμο).
-Εμφανίζει “ακατάλληλες” ή απρόβλεπτες συμπεριφορές.
-Ακούει, βλέπει ή ζει καταστάσεις, που δεν υπάρχουν στην πραγματικότητα (παραλήρημα, ψευδαισθήσεις).
Προχωρημένη νόσος
Στο στάδιο αυτό, το άτομο με άνοια, είναι απολύτως εξαρτημένο και αδρανές. Οι διαταραχές της μνήμης, είναι πολύ σοβαρές, ενώ οι σωματικές συνέπειες της νόσου, είναι πλέον εμφανείς. Το άτομο με σοβαρή νόσος Alzheimer:
-Δεν αναγνωρίζει τους συγγενείς, τους φίλους ή οικεία αντικείμενα.
-Δυσκολεύεται να κατανοήσει, ή να ερμηνεύσει τα γεγονότα.
-Αδυνατεί να αυτοεξυπηρετηθεί.
-Δεν είναι σε θέση να βρει το δρόμο του μέσα στο σπίτι.
-Δυσκολεύεται να περπατήσει.
-Έχει ακράτεια ούρων και κοπράνων
-Μπορεί να είναι καθηλωμένο σε αναπηρικό καροτσάκι ή στο κρεβάτι.
Βιβλιογραφία
Ενημέρωση για την άνοια κ τη νόσο Alzheimer
Εταιρία Alzheimer Αθηνών.
Δρ. Σακκά Παρασκευή, νευρολόγος ψυχίατρος, πρόεδρος εταιρείας Alzheimer Αθηνών.
Πρόεδρος του Εθνικού παρατηρητηρίου για την άνοια.
