Η Κατερίνα Δανδουλάκη Χιόνη ή Μαμά για σπίτι, στο elpis calling
Οι τυχαίες γνωριμίες ίσως δεν είναι και τόσο τυχαίες τελικά. Όταν αναζητάς το καλό, θα βρεις καλό κι αυτό συμβαίνει αρκετά συχνά γιατί δόξα τω Θεώ, υπάρχουν ακόμα πολλοί άνθρωποι αξιόλογοι σε κάθε επίπεδο δίπλα μας, μα δεν έτυχε να τους γνωρίσουμε ακόμα. Όταν συναντώ λοιπόν τέτοιους ανθρώπους θυμάμαι για ποιους λόγους δεν πρέπει να απογοητεύομαι!
Με μεγάλη χαρά και θερμές ευχαριστίες καλωσορίζω στην παρέα του elpis calling την Κατερίνα Δανδουλάκη Χιόνη, νομικό, συγγραφέα και πολλά άλλα με αφορμή την έκδοση του βιβλίου της “Μαμά για σπίτι” από τις εκδόσεις Θύρα. Η Κατερίνα δεν είναι γνωστή μόνο για αυτές της τις ιδιότητες, μα και για όλες τις άλλες που συνθέτουν έναν άνθρωπο συγκροτημένο και ιδιαίτερα αξιόλογο.
- Τόπος καταγωγής, μνήμες από τα παιδικά χρόνια που σας ακολουθούν ακόμη.
Γεννήθηκα στην Αθήνα και μεγάλωσα σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας και στο εξωτερικό. Η καταγωγή μου είναι από τα Χανιά, με ρίζες όμως από τον Ψηλορείτη. Μνήμες είναι οι εικόνες από τόπους και ανθρώπους, οι μυρωδιές και οι γεύσεις που σε γυρίζουν πίσω. Οι παιδικές μου αναμνήσεις είναι σαν παζλ: ατελείωτα καλοκαίρια και γλυκούς χειμώνες στα Χανιά, ανεμοδαρμένα μπάνια στο Φραγκοκάστελλο, σκαρφαλώματα σε κάτι μισογκρεμισμένους πύργους στο κάστρο της Ναυπάκτου, Χριστούγεννα στο Λονδίνο και μεσημεριανές εξομολογήσεις στην κατασκήνωση.
- Η ζωή είναι γεμάτη ανατροπές. Ξεχωρίζετε περιστατικά και ανθρώπους που βρέθηκαν στο δρόμο σας και έγιναν οι σημαντικοί «άλλοι»;
Κοιτώντας πίσω σίγουρα υπήρξαν κάποια κομβικά γεγονότα και σημαντικοί άνθρωποι, που καθόρισαν την πορεία μου κι εμένα την ίδια. Ο φιλόλογός μου στη β’ λυκείου, που με παρότρυνε να ακολουθήσω την θεωρητική κατεύθυνση, ενώ είχα βάλει πλώρη για ιατρική, σίγουρα είναι ένας άνθρωπος που θυμάμαι πάντα με αγάπη και ευγνωμοσύνη. Για μένα είναι η ενσάρκωση του ιδανικού δασκάλου, που βλέπει στον μαθητή εκείνο που ο ίδιος δεν μπορεί να δει, που πιστεύει σ’ αυτόν και τον βοηθά ουσιαστικά. Οι φίλες μου από τις κατασκηνώσεις έπαιξαν επίσης μεγάλο ρόλο στην ζωή μου, γιατί μέσα στην δική τους παρέα ανακάλυψα τι σημαίνει αληθινή φιλία. Ακόμα κι αν αργότερα η ζωή χώρισε τα μονοπάτια μας, το ιδανικό των ημερών εκείνων, λάμπει μέσα μου σαν φάρος.
Τέλος, ο άντρας μου ήταν εκείνος που έφερε τις μεγαλύτερες αλλαγές στην ζωή μου. Όχι μόνο συναισθηματικά, αλλά διανοητικά και πνευματικά, ήταν εκείνος που στάθηκε ο «άλλος» στα πάντα.
- Έχετε γράψει ήδη τρία παιδικά βιβλία. Πείτε μας δυο λόγια για το νέο βιβλίο που μόλις εκδόθηκε.
Πριν 8 χρόνια σχεδόν ξεκίνησα να γράφω στο ιστολόγιό μου. Όσο περνούσε ο καιρός, τόσο περισσότερο έβρισκα την θεματολογία μου, κατέληγα σε αυτό που ήθελα να μοιραστώ. Σιγά σιγά τα κείμενα μαζεύτηκαν και έγιναν πάρα πολλά. Κειμενάκια μικρά, με αφορμή καθημερινά περιστατικά, όλα μέσα από την ζωή της οικογένειας. Κάποια στιγμή ήρθε η στιγμή αυτά τα κείμενα να πάρουν άλλη μορφή, να ενοποιηθούν, να προστεθούν νέα κείμενα, να ξαναγραφτούν τα παλιά και τελικά όλα μαζί να γίνουν ένα μικρό βιβλιαράκι. Το βιβλίο αυτό σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί εγχειρίδιο, είναι απλά ένα μοίρασμα. Έχω καταλάβει όλα αυτά τα χρόνια πως το να βρίσκεις ανθρώπους που ζουν τα ίδια με εσένα, που έχουν τις ίδιες δυσκολίες, βιώνουν παρόμοιες χαρές και αγωνίζονται τον ίδιον αγώνα, δίνει μια αίσθηση ενότητας και εγγύτητας. Κι αυτό δίνει δύναμη και παρηγοριά. Το είχα αισθανθεί πρώτα στον εαυτό μου, διαβάζοντας τις ιστορίες άλλων γυναικών και το εισπράττω κι από τους αναγνώστες. Το βιβλίο πήρε τον τίτλο «Μαμά για σπίτι», ακριβώς επειδή όλα ξεκίνησαν από το ομώνυμο ιστολόγιο. Εύχομαι να γίνει όμορφη συντροφιά σε όποιον επιλέξει να το διαβάσει. Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Θύρα. https://www.stamoulis.gr/ViewShopProduct.aspx?ProductId=407196&FromSearch=1&SearchStr=%CC%C1%CC%C1%20%C3%C9%C1%20%D3%D0%C9%D4%C9
- Καριέρα, οικογένεια, βιβλία, ιστολόγιο… θα λέγαμε ότι είστε κοντά σε όσα ονειρευτήκατε ή είναι ακόμα νωρίς;
Όταν τα παιδιά μου παίζουν στο δωμάτιό τους, μου αρέσει να πηγαίνω στην πόρτα και να τα κρυφοκοιτάζω. Δεν θέλω να με δουν, γιατί συνήθως σταματούν αυτό που κάνουν, για να μου πουν/δείξουν/ρωτήσουν κάτι. Έτσι όπως τα βλέπω και τα τρία, αφοσιωμένα στον δικό τους κόσμο και τόσο απασχολημένα, αισθάνομαι κάθε φορά πως ό,τι ονειρεύομαι το έχω μπροστά μου. Εργάζομαι από τότε που τελείωσα το σχολείο βέβαια, αλλά δυστυχώς ή ευτυχώς ο επαγγελματικός δρόμος που ακολούθησα είναι εχθρικός προς την ζωή που επέλεξα. Έτσι, προτιμώ να έχω σε προτεραιότητα την οικογένεια και το επάγγελμα να ακολουθεί, κατά το μέτρο του δυνατού. Δόξα τω Θεώ, η ζωή είναι γεμάτη, όμορφα και δύσκολα. Προσπαθώ να μην κάνω πολλά όνειρα, να δέχομαι σαν δώρα όσα μου έχουν δοθεί και να νιώθω ευγνωμοσύνη γι’ αυτά. Όσο είμαστε ζωντανοί, ποτέ δεν σταματούμε να ονειρευόμαστε, πάντα για το καλύτερο. Αυτό που πιο πολύ όμως προσπαθώ είναι μέσα σε αυτά που επιθυμώ και κάνω να αφήνω χώρο για να δείχνει ο Θεός τον δρόμο. Συνήθως όποτε στηρίχτηκα μόνο στις δικές μου επιδιώξεις και δυνάμεις, απέτυχα. Όπως γράφει ο Lewis : «Υπάρχουν δυο είδη ανθρώπων στο τέλος. Αυτοί που λένε στο Θεό: «Ας γίνει το θέλημά Σου», και αυτοί που τελικά ο Θεός τους λέει «Ας γίνει το θέλημά σου». Προσπαθώ να αποφύγω να ανήκω στην δεύτερη κατηγορία.
- Αισθάνεστε και σεις πως οι γυναίκες σήμερα είναι αυτό που πολύ εύστοχα ανέφερε σε μια ομιλία του ο κ. Γανωτής «σύγχρονοι μάρτυρες»; Έχουν επωμιστεί τόσο βάρος και ευθύνες, τόσες κατεστημένες υποχρεώσεις που απαιτούν όλοι να φέρουν εις πέρας, ώστε να νιώθουν τελικά εξαντλημένες παρά ευχαριστημένες;
Η αλήθεια είναι πως η εποχή μας ζητάει πολλά από εμάς τις γυναίκες. Ή μάλλον πάντοτε ζητούσε πολλά η κοινωνία από τις γυναίκες, απλά στην εποχή μας, έχουμε φωνή και μιλάμε. Σίγουρα η καθημερινότητα μιας γυναίκας εργαζόμενης είναι πολύ απαιτητική, σίγουρα η γυναίκα πολλές φορές θα έρθει αντιμέτωπη με το δίλημμα οικογένεια ή εργασία, σίγουρα κάποια «θέλω» της θα πάνε πίσω και πάρα πολύ συχνά αισθάνεται κουρασμένη και απογοητευμένη. Όμως πιστεύω πως όλες οι γυναίκες έχουμε την επιλογή, και μην πω την υποχρέωση, να βάλουμε τα όριά μας. Να βρούμε τι στόχο έχουμε στη ζωή μας και πού θέλουμε να φτάσουμε. Θέλει δουλειά εσωτερική και δύναμη, γιατί σίγουρα θα έρθουμε σε συγκρούσεις. Αλλά θα αξίζει τον κόπο, γιατί η ισορροπία και η χαρά που θα νιώθουμε θα αντανακλά σε κάθε τι στη ζωή μας, στην δουλειά, στο σπίτι, στην οικογένεια, στους φίλους. Κι αυτό νομίζω πως είναι τελικά το πιο σημαντικό.
- Ζούμε σε εποχές παγκόσμιας αναστάτωσης και ανασφάλειας, το ζούμε και το βλέπουμε καθημερινά. Επηρεάζουν τη ζωή και τις επιλογές σας; Ελπίζετε ακόμα;
Προφανώς ό,τι συμβαίνει γύρω μας, επηρεάζει τον καθένα. Από απλές καθημερινές συνήθειες, που αναγκαστικά αλλάξαμε, μέχρι την ανασφάλεια και την ρευστότητα που κυριαρχεί σε όλους τους τομείς. Παρ’ όλα αυτά η ζωή συνεχίζεται. Πολλές φορές το προηγούμενο διάστημα αισθάνθηκα ότι βούλιαζα μέσα στην απογοήτευση και την απαισιοδοξία για το τι μέλλει γενέσθαι. Είχα την εντύπωση ότι αν ασχολούμουν με όσα με γεμίζουν και μου δίνουν ώθηση, θα ήταν μια παραφωνία. Εδώ καράβια χάνονται, βαρκούλες αρμενίζουν, θα έλεγε κανείς. Παρ’ όλες όμως τις δυσκολίες κατάλαβα πως η ζωή είναι έτσι. Οι απώλειες, οι αρρώστιες και οι στεναχώριες είναι μέρος της ζωής και δεν μπορούμε να τις αποφύγουμε, γιατί η ζωή προχωράει και δεν μας περιμένει. Μαζί με τις λύπες, φέρνει και τις στιγμές της χαράς και της ευτυχίας. Αν τις χάσουμε κι αυτές, χάνουμε την ίδια την ζωή. Πρέπει λοιπόν να μην ξεχνάμε να ζούμε. Αυτή η σκέψη μου έδωσε θάρρος και ελπίδα.
- Είστε νομικός στο επάγγελμα και σχετικά πρόσφατα αποκτήσατε κι έναν άλλο σπουδαίο ρόλο, αυτόν της πρεσβυτέρας. Αν και δεν θα έπρεπε να θίγουμε ένα θέμα σαν κι αυτό καθώς είναι απόλυτα φυσιολογικό και προσωπικό, ωστόσο οφείλω να το κάνω για πολλούς λόγους, κυρίως για τις νέες κοπέλες που διστάζουν να δεχτούν αυτή την αλλαγή στη ζωή τους. Ήταν τελικά κάτι που έφερε μεγάλες αλλαγές στην καθημερινότητά σας, στον τρόπο που σας αντιμετωπίζουν οι άλλοι ή κυρίως στον τρόπο που αντιμετωπίζετε εσείς τη νέα ζωή;
Όταν μου γίνεται αυτή η ερώτηση, πάντα η απάντηση είναι η ίδια. Η ζωή μου δεν άλλαξε καθόλου. Αυτό που άλλαξε είναι το πώς οι άλλοι με βλέπουν πλέον. Η ίδια είμαι πάντα η Κατερίνα, αλλά για τους άλλους ξαφνικά έγινα η πρεσβυτέρα. Πολλοί απορούν όταν τους λέω ότι ο άντρας μου είναι ιερέας και μου λένε ότι δεν μου φαίνεται, εννοώντας πως μοιάζω πολύ «φυσιολογική». Κι αναρωτιέμαι καμιά φορά τι ακριβώς είναι αυτό που θα έπρεπε να φαίνεται και για ποιον λόγο ένας ιερέας ή η γυναίκα του ή τα παιδιά τους δεν θα έπρεπε να είναι «φυσιολογικοί», όπως λέγεται. Ύστερα φέρνω στο μυαλό μου το πώς έχει ο κόσμος στο μυαλό του τον έγγαμο ιερέα και την οικογένειά του. Ουσιαστικά περιμένουν από εμάς να είμαστε κάτι σαν μοναχοί μέσα στον κόσμο. Το οποίο όμως είναι πάρα πολύ λάθος, αν σκεφτεί κανείς πως ούτε ο ιερέας κατά την χειροτονία του, ούτε βέβαια η γυναίκα και τα παιδιά του, δίνουν κανέναν από τους όρκους που δίνουν οι μοναχοί και οι μοναχές στην κουρά.
Αυτό το οποίο οφείλουμε να κάνουμε, είναι να ζούμε σύμφωνα με τις εντολές του Θεού. Κάτι όμως που δεν οφείλει μόνο ο ιερέας και η οικογένειά του να κάνει, αλλά όλοι όσοι θέλουν να είναι χριστιανοί. Όλοι είμαστε άνθρωποι και όλοι προσπαθούμε κάθε μέρα, με τα λάθη και τις αδυναμίες μας. Αυτό θα πρέπει να το έχουμε όλοι κατά νου. Κατανοώ απόλυτα για ποιον λόγο πολλές νέες κοπέλες, ακόμα και πολύ πιστές δεν δέχονται να πάρουν αυτό το μονοπάτι. Είναι ένα μονοπάτι που φέρνει πολλή ευθύνη και κάποιες υποχρεώσεις, που δεν είσαι πια μόνος σου, αλλά έχεις ευθύνη απέναντι στο Θεό και τους ανθρώπους. Επιπλέον η κοινωνία έχει χτίσει πολλές απαιτήσεις γύρω από την ιερωσύνη, κάτι που φαντάζει δυσβάσταχτο. Παρ’ όλα αυτά, μπορώ να καταθέσω με απόλυτη ειλικρίνεια, πως η παρουσία του Θεού και η παρηγοριά και οι ευλογίες είναι πάρα πολύ έντονες καθημερινά, από την στιγμή που η απόφαση θα παρθεί. Αν καταλάβουμε πως όλα τα υπόλοιπα είναι απλά το περιτύλιγμα και η ουσία είναι αλλού, όλα θα γίνουν πολύ πιο εύκολα. Η κουβέντα αυτή είναι πολύ μεγάλη και έχει προεκτάσεις, οπότε ας μείνουμε σε αυτά προς το παρόν.
- Είστε όμως και κόρη ιερέα! Έχετε δεχτεί στο παρελθόν εκφοβισμό, κοινώς μπούλινγκ;
Ο πατέρας μου είναι γιατρός και όταν εγώ ήμουν 6 χρονών χειροτονήθηκε ιερέας. Εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να ασκεί και τα δύο λειτουργήματά του και μπορώ να πω ότι η ζωή στην πατρική μου οικογένεια, μου έδωσε πολλά εφόδια για την τωρινή μου ζωή. Δεν μπορώ να πω ότι ένιωσα μεγαλώνοντας κάποια στιγμή να με αποφεύγουν ή να με κοροϊδεύουν λόγω της ιδιότητας του πατέρα μου. Για άλλους λόγους έχω δεχθεί μπούλινγκ, γι’ αυτό όχι. Ένα πράγμα που πάντοτε όμως με ενοχλούσε και εξακολουθεί να με ενοχλεί, είναι ο τρόπος που κοιτάζουν οι άνθρωποι στον δρόμο τον ιερέα και την οικογένειά του. Θα εκτιμούσα ιδιαιτέρως να μην κοιτούν τι τρώω, τι φοράω και πώς περπατάω, απλά επειδή ο πατέρας μου φοράει ράσο (ή τώρα ο άντρας μου). Βέβαια τελικά όλα σε επηρεάζουν όσο τους επιτρέπεις. Και προσπαθώ να μην τους επιτρέπω να με ενοχλούν πια.
- Πολλά νέα κορίτσια με σπουδές και πολλά προσόντα καταλήγουν να επιλέγουν μόνο την καριέρα, αφήνοντας στην άκρη κάθε σκέψη για δημιουργία οικογένειας, ως συνθήκες ασύμβατες μεταξύ τους. Είναι τελικά έτσι ή υπάρχει κάποια υπερβολή σε αυτό;
Η αλήθεια είναι πως η ανατροφή των παιδιών είναι μια «εργασία» πλήρους απασχόλησης. Θέλει διαρκή προσοχή και εγρήγορση, απαιτεί σχεδόν όλο σου τον χρόνο και πολλές φορές ό,τι και να κάνεις, μοιάζει να μην είναι αρκετό. Γνωρίζω υπέροχες μητέρες, που είναι εργαζόμενες και παράλληλα με τα παιδιά σπουδάζουν και συνεχώς προοδεύουν, χωρίς να χάνουν τίποτα από τα παιδιά τους. Νομίζω πως το ερώτημα αυτό δεν μπορεί να τίθεται γενικά και αόριστα. Είναι άδικο για πολλές γυναίκες, που δεν γνωρίζουμε ούτε τι συνθήκες αντιμετώπισαν, ούτε τι δυνάμεις είχαν σε δεδομένες χρονικές στιγμές. Εν γένει η κοινωνία μας, και δη η εργασιακή κοινότητα, εξακολουθεί να μην είναι φιλική προς την μητρότητα, σε καμία ηλικία. Πιστεύω όμως πως, όπου υπάρχει αγάπη και θέληση, βρίσκεται και ο τρόπος.
- Παρακαλώ, μια ευχή για τους αναγνώστες του elpis calling…
Εύχομαι να ζούμε με χαρά. Όχι επειδή δεν έχουμε έγνοιες και δυσκολίες στην καθημερινότητά μας, αλλά επειδή πιστεύουμε στην ελπίδα και την χαρά, σαν τρόπο ζωής. Ευχαριστώ πολύ Ελπίδα για αυτή την όμορφη ευκαιρία!
