Το κουκούλι.
Μεγαλώνουμε κι όσο μεγαλώνουμε “κλεινόμαστε”. Το έχω παρατηρήσει σ’ εμένα, κι ό,τι συμβαίνει σ’ εμένα, σίγουρα συμβαίνει και σ’ εσένα ή κάποιους από εσάς. Γι’ αυτό σου γράφω τώρα. Μεγαλώνοντας, σαν τις κάμπιες κλεινόμαστε μέσα στο σιελικό και μεταξένιο μας κουκούλι, με την ελπίδα κάποτε να βγούμε, ίσως και πεταλούδες. Στο μικρόκοσμό μας μέσα, ζούμε όλο και πιο στενά χρόνο με το χρόνο, κείνον που φτιάξαμε με τα δικά μας χέρια, που ‘ναι της βολής και της άνεσής μας.
Γιατί έξω δε βγαίνουμε απ’ αυτό, για να δούμε, ν’ ακούσουμε, να πούμε… Χάνουμε όμως έτσι, πολύ, χάνουμε σε πράγματα, ανθρώπους κι εμπειρίες. Μια δι-έξοδο χάνουμε κλεισμένοι στο κουκούλι. Και πεταλούδες δε θα γίνουμε ποτέ! Κι όπου κουκούλι, βάζει ο καθείς του αυτό που του αναλογεί και τον χαρακτηρίζει.
Να, πως ξεκινήσαν οι σκέψεις τούτες. Τ’ αυτοκίνητο χρειάστηκε να πάω για βιολογικό καθαρισμό. Πάτημα Χαλανδρίου το παρέδωσα νωρίς το πρωί σε ειδικό πλυντήριο αυτοκινήτων και κάθομαι στην άκρη του δρόμου να βρω ταξί, να κινήσω για δουλειά! Απέναντί μου βλέπω το σταθμό ΜΕΤΡΟ του Χαλανδρίου. Δεν έχω μπει ποτέ μου στο μετρό! Το πιστεύεις; Παλιά, τον ηλεκτρικό και τα λεωφορεία της πρωτεύουσας χρησιμοποιούσα, τότε στα νιάτα μου, που δεν είχα δικό μου μεταφορικό μέσο. Με μία παρορμητική και ενστικτώδη κίνηση, πέρασα το δρόμο απέναντι και μπήκα στο μετρό! Κι έτσι μπαίνοντας στο μετρό, βγήκα μετά από πάρα πολύ καιρό κι από το κουκούλι της βολής μου, του μοναχικού μου αυτοκινήτου και της μοναχικής μου μηχανής!
Αφού ξεπέρασα το σοκ της καθαριότητας, του μοντερνισμού και της τεχνολογικής εξέλιξης στην έκδοση εισιτηρίου (σε αυτό με βοήθησε ευγενικότατα ο προϊστάμενος, όταν του το ζήτησα επίσης ευγενικά και αμήχανα), κατέβηκα στις αποβάθρες και περίμενα τον συρμό, που δεν άργησε καθόλου να φανεί. Γεμάτος ενθουσιασμό για όλα τούτα τα πρωτόφαντα πράγματα στην καθημερινότητά μου, μπήκα στο βαγόνι που ακινητοποιήθηκε μπροστά μου. Στάθηκα όρθιος στο μέσο του βαγονιού και κρατήθηκα καλά από τη σιδερένια μπάρα της οροφής. Ο συρμός ξεκίνησε κι έτσι άρχισα κι εγώ να μετράω στάσεις, να βλέπω και να παρατηρώ τους επιβάτες, να είμαι για λίγο έξω από το κουκούλι, έξω απ’ τη βολή…
Μια κοπέλα κάθεται μπροστά μου. Έτσι όπως στέκομαι όρθιος και από πάνω της, καταφέρνω να κλέβω ματιές. Χαζεύει στο κινητό της. Βλέπει βίντεο για ένα τέλειο και ιδανικό γαλλικό πεντικιούρ! Κοιτάω τώρα καλύτερα τα νύχια της, έτσι όπως με απίστευτη ταχύτητα κινούνται πάνω στην οθόνη αφής της συσκευής της. Φαγωμένα όλα, σχεδόν μέχρι τη μέση. Ονυχοφαγία και ευσεβείς πόθοι, μπορεί και νέος στόχος – ένα καλό γαλλικό μανικιούρ, τώρα που είναι Σεπτέμβρης και όλοι βαδίζουμε μπροστά με νέες αποφάσεις.
Πρώτη στάση του συρμού και ένας νεαρός μπαίνει από τις πόρτες. Στέκεται όρθιος στα δεξιά μου. Κρατιέται κι εκείνος από τις χειρολαβές και καθώς ο συρμός ξεκινά και πάλι τη διαδρομή, παρασύρει ολωνών μας τα σώματα. Δράση, αντίδραση, αδράνεια, διατήρηση της ορμής. Όροι της φυσικής μου έρχονται στο νου, τότε από τα σχολικά μου χρόνια. Ποτέ δεν ήμουν καλός στη φυσική, στα μαθηματικά, στη χημεία… Λέξεις ήθελα, πάντα λέξεις. Λέξεις κι ερμηνείες.
Ηρεμία απόλυτη σε όλο το βαγόνι. Κοιτάζω ξανά το νεαρό δεξιά μου. Φοράει τεράστια ακουστικά κι ακούει μουσική. Το κεφάλι του κινείται πάνω κάτω σ’ έναν ρυθμό που εγώ δεν ακούω· κανείς μέσα στο τρένο. Μόνο εκείνος. Όσο ο συρμός συνεχίζει την πορεία του αυξάνει και ταχύτητα, εντείνει κι ο νεαρός το κούνημα του κεφαλιού του, κίνηση που έχει περάσει τώρα και πιο κάτω ίσαμε τους ώμους κι όλο και συνεχίζει προς τα κάτω, όσο περνά η ώρα. Ολόκληρος θα χορεύει μέχρι να φτάσουμε στην επόμενη στάση, σ’ έναν ρυθμό κατάδικό του· κείνον της απομόνωσης. Γι’ αυτό σου λέω, σ’ ένα κουκούλι μέσα ζούμε όλοι, αυτό του σταδιακού έως ισόβιου αυτεγκλεισμού. Ακουστικά -ωτασπίδες κι οθόνες- παρωπίδες: κουκούλι κι αυτά.
Μια δυνατή φωνή ακούω πίσω μου· ένα ούρλιαγμα: “Σκάω! Σκάω! Δεν μπορώ! Να βγω! Να βγω…” Φοβισμένος γυρίζω να δω τι συμβαίνει. Μια γυναίκα στέκεται μπροστά στην κλειστή συρόμενη πόρτα του βαγονιού και φωνάζει. Όρθια, ρακένδυτη και βρώμικη σχεδόν ουρλιάζει, ενώ στα χέρια της κρατά σακούλες, μεγάλες και μικρές, νάιλον μπλε και μαύρες, άστεγη στο πίσω μέρος του βαγονιού, που βρήκε για λίγο στέγη -δω μέσα και σε μια διαδρομή προς το Σύνταγμα. Φωνάζει πως θέλει να βγει, πριν σκάσει… Πνίγεται μέσα σε τούτο το κουκούλι της τεχνολογίας και της εξέλιξης, της μετακίνησης και της ταχύτητας, που τα παρέσυρε όλα και πάνε. Κανείς δεν της δίνει σημασία.
“Στάση Εθνική Άμυνα” ανακοινώνει η γυναικεία απαλή και μηχανική φωνή από τα μεγάφωνα και οι πόρτες ανοίγουν. Η άστεγη γυναίκα πετάγεται έξω ζητώντας απελπισμένα οξυγόνο και λύτρωση, χωρίς να φωνάζει πια. Από το παράθυρο απέναντι τη διακρίνω να εξαφανίζεται στο βάθος της αποβάθρας με φούρια, χωρίς να την καταβάλλει ο φόρτος από τις πολλές νάιλον σακούλες της ζωή της. Έξω και δίχως κουκούλι αυτή. Μια λέφτερη κλοσάρ. Την καλοτυχίζω.
“Επόμενη στάση Κατεχάκη” σα να προειδοποιεί η φωνή στα μεγάφωνα… Φρόνιμα κάθομαι στο δικό μου κουκούλι, δω μέσα στο βαγόνι του μετρό, χωρίς να δίνω περισσότερη σημασία σ’ έναν άλλο κύριο -σχεδόν στην ηλικία μου-, που σοβαρός στέκεται κρατώντας μια μαύρη τσάντα εργασίας από δέρμα. Σοβαρός μέσα σε ένα λευκό t-shirt κι ένα κοντό εκρού σορτσάκι -χιλιοτσαλακωμένα και τα δυο του ρούχα. Καθαρά αλλά τσαλακωμένα, ασιδέρωτα. Παραφωνία αυτά, κι όχι γιατί είναι ασιδέρωτα, αλλά γιατί κρατά τσάντα δερμάτινη εργασίας και ίσως ξέχασε να φορέσει κουστούμι και γραβάτα. Δεν ξέρω, δε θέλω να ξέρω.
Φρόνιμα κάθομαι στο δικό μου κουκούλι, μέχρι που φτάνουμε Σύνταγμα και κατεβαίνω. Προχωρώ στους πεντακάθαρους διαδρόμους ακολουθώντας τις ταμπέλες “exit”! Δίπλα μου προχωρά ο “τσαλακωμένος” με τη δερμάτινη τσάντα, μπροστά μου η “πεντικιούρ” με το κινητό ανά χείρας και την οθόνη αναμμένη και πιο πίσω μας ο “ακουστικάκιας” με το κεφάλι ν’ ανεβοκατεβαίνει υπνωτισμένο στους ρυθμούς της κατά-δικής του μουσικής.
Όλοι ακολουθούμε πειθήνια τις ταμπέλες με το “exit” που κάποιος άλλος μας υπέδειξε, ελπίζοντας να βγούμε σύντομα σε μια πλατεία, κι έξω απ’ το κουκούλι.
