Ευλογημένη πόρτα της ψυχής…
Μετά την πρωτοχρονιά…
Να σας τα πω; Εμένα δεν μου τα είπε κανείς!
Μικρή όταν ήμουν δεν υπήρχε περίπτωση να μη βγω για κάλαντα, εκτός κι αν κάποιος καλικάτζαρος έβαζε το χέρι του και βρισκόμουν κρεβατωμένη χρονιάρες μέρες. Κάλαντα με τρίγωνα, κάλαντα με όργανα, κάλαντα μόνη ή με παρέα, με βροχή ή χωρίς, με κρύο και χαλάζι, εγώ έξω, στα σπίτια, σπανίως στα μαγαζιά, να λέω τα κάλαντα. Πρωί πρωί, πριν προλάβουν οι άλλοι. Με αντίτιμο ελάχιστο φυσικά, πολλές φορές μόνο με γλυκό ή σοκολατάκι και χωρίς φόβο. Φόβο μη με κλέψουν, φόβο μη με πειράξουν, φόβο μη με πατήσουν τ’ αυτοκίνητα, φόβο μην αρρωστήσω…
Δεν υπήρχε φόβος!
Λατρεύω εκείνη την εποχή! Την αγαπώ και τη θυμάμαι με μεγάλη νοσταλγία και τη λαχταρώ. Κρίμα που δεν ισχύει το ίδιο για τα σημερινά παιδιά, κρίμα που θέλουμε να πιστεύουμε πως όλα είναι ίδια, αλλά δεν είναι, δυστυχώς. Έχουν αλλάξει οι συνθήκες. Τα παιδιά λένε κάλαντα με τη διακριτική συνοδεία των μεγάλων, ελάχιστα κι αυτά, σταματά σιγά σιγά το έθιμο, το κρατούν όμως δυναμικά και φανατικά ακόμα σε κάποια χωριά της επαρχίας μικροί και μεγάλοι.
Κάλαντα, στολισμένο σπίτι, γλυκά κι ετοιμασίες, ένα πιατάκι με κέρματα για τα παιδιά κι ο δίσκος δίπλα για τα κεράσματα. Οι νοικοκυρές σε πανικό να ετοιμάζουν και ο κόσμος να μπαινοβγαίνει με χαρά και δώρα ψυχής. Με στρωμένα τα ωραία τραπεζομάντηλα τα γιορτινά και το κάθε φτωχικό να γίνεται το μεγαλύτερο ανάκτορο αγάπης και ζεστασιάς. Αυτά θυμάμαι. Και τα σπίτια αλλιώς.
Χωρίς τηλεόραση και τρομακτικά νέα και εκεί στην άκρη, στη γωνιά για τις διακριτικές ακροάσεις το σταθερό τηλέφωνο, να περιμένει να πάρει και να δεχτεί ευχές και μόνο σε ώρες που επιτρέπονταν, με σεβασμό στην ξεκούραση των νοικοκυραίων.
Η χρονιά που πέρασε δεν ήταν ούτε η καλύτερη ούτε η χειρότερη. Για άλλους ήταν πολύ καλή για άλλους πολύ κακή, με αρρώστιες, απώλειες κάθε είδους και φόρτιση. Η χρονιά για τον καθένα πάνω στον πλανήτη ήταν διαφορετική μα πόσο ίδια κατά βάθος! Όλοι θέλουμε να ξεφύγουμε από προβλήματα και όσα περιπλέκουν την καθημερινότητά μας. Άλλοι τρέχουν να ξεφύγουν του θανάτου και ψάχνουν λύτρωση σε κάποια ειρήνη, άλλοι θέλουν να ξεφύγουν από αρρώστια ή δύσκολη κατάσταση, άλλοι να χωρίσουν, άλλοι να απαλλαγούν από κάτι, άλλοι να ξεφορτωθούν χρέη και βάσανα.
Προσωπικά, δίνω λίγη σημασία στον κύκλο του χρόνου, στη συνεχή ροή του, καμιά φορά και μεταφυσικά στην επανάληψή του. Το ίδιο θα ξανάρθει κι ας είναι νέα χρονιά και η επόμενη από αυτή και η κάθε νέα χρονιά που διαδέχεται μια άλλη τα ίδια θα φέρει, ο κύκλος εδώ δεν κλείνει ποτέ. Κάθε μέρα είναι συνέχεια της προηγούμενης και το δώδεκα παρά ένα γίνεται δώδεκα και ένα σε μια μόνο στιγμή. Και όλα κυλούν. Στο χωροχρόνο και στο σύμπαν δε νομίζω να υπάρχει πριν και μετά. Το μετά είναι στο χέρι άλλου και το πριν πέρασε.
Το τώρα είναι το σπουδαίο, αυτό παραμένει το σημαντικό, το παρόν που τόσο αδικούμε και τόσο μας αδικεί καμιά φορά. Αλλά αυτή η στιγμή μετράει, αυτή που είμαι εδώ ζωντανή και γράφω, αυτή η στιγμή που εσύ είσαι εκεί και διαβάζεις. Το ξέρω, δεν έχουμε εκπαιδευθεί για τη σημαντικότητα του παρόντος, ό,τι κάνουμε το κάνουμε για το μέλλον, να ενισχύσουμε ένα μέλλον που δεν ξέρουμε, δε βλέπουμε και αφήνουμε το εδώ και τώρα να χάνεται, χωρίς να γνωρίζουμε πόσο σημαντικό είναι αυτό το τώρα που θα μας οδηγήσει στο μετά.
Στο διάστημα αυτών των γιορτών, προσπάθησα πολύ να συνδεθώ με το παιδί μέσα μου, να το ακούσω, να το θαυμάσω, να το πάρω από το χέρι και να θυμηθώ σκηνές από το παρελθόν της ζωής που θα με βοηθήσουν στο παρόν μου, να μπω λίγο στη θέση εκείνης της μικρής που είχε τσαγανό και με την άγνοια κινδύνου πήγαινε από δω κι από κει, χωρίς να αφήνει δεύτερες και τρίτες σκέψεις να την μπλοκάρουν, τότε που η σοκολάτα του παππού ήταν πιο σημαντική από κάθε τι άλλο και η φανταστική φίλη στο πατζούρι της γειτόνισσας άντεχε να παίζει για ώρες και να ακούει τα προβλήματα τα παιδικά.
Μετά τις πολλές ταινίες που αγάπησα το διάστημα αυτό, είδα και μια σπουδαία παιδική ταινία που πιθανό πολλοί από εσάς να έχετε ήδη δει αν είστε γονείς και μου έδωσε τροφή για σκέψη και αφορμή να σταθώ στο μέσα μου, να το χωρίσω σε κατηγορίες, να το ταξινομήσω, να το ονοματίσω και να φιλιώσω με όλα τα συναισθήματα.
Ευλογημένη πόρτα της ψυχής! Πόσο σπουδαία θαύματα κρύβεις!
«Τα μυαλά που κουβαλάς» (Inside out 2015) είναι η ταινία και πολύ τη χάρηκα. Η πλοκή τοποθετείται μέσα στον εγκέφαλο ενός 11χρονου κοριτσιού που η ζωή της αλλάζει όταν μετακομίζουν στο Σαν Φρανσίσκο. Έμεινα να κοιτάζω τις εικόνες σαν παιδάκι με ανοιχτό το στόμα. Υπέροχο animation και δυνατά μηνύματα. Ο κόσμος της ψυχολογίας μπροστά μου χρωματιστός! Καταπληκτικό σου λέω. Με έκανε να ξεχάσω για λίγο την πρωτοχρονιάτικη νέα τραγωδία στην Κωνσταντινούπολη και τον κακό χαμό που γίνεται εντός μας κι εκτός μας, την κατάσταση της χώρας, τους ξενιτεμένους συγγενείς και φίλους, το χρόνο που ήρθε και δεν ξέρω τί καλάθι κρατάει!
Οι τεράστιες αποθήκες αναμνήσεων, η χωματερή με τους καθαριστές που κάνουν χώρο για νέες αναμνήσεις (να γιατί θυμάμαι πέντε έξι πράγματα από την παιδική μου ηλικία), οι βασικές αναμνήσεις, τα νησιά της προσωπικότητας, η χώρα της φαντασίας και η αφηρημένη σκέψη, η περιοχή παραγωγής ονείρων, το ασυνείδητο, η κονσόλα ελέγχου...
Χαρά, Θλίψη, Αηδία, Θυμός, Φόβος, αυτοί είναι οι φίλοι μας που ακολουθούν πάντα και θέλει ο καθένας να έχει τον έλεγχο και το κουμάντο. Μα τελικά η Θλίψη σώζει την κατάσταση και κείνη η Χαρά σταματά το παραλήρημα τού να πρέπει να είσαι χαρούμενος όλη την ώρα και δίνει θέση στην ισορροπία των συναισθημάτων και πολύ μου άρεσε. Μακάρι να μπορούσαν να το δουν όλοι οι ενήλικες που δε σταματούν να λένε αυτά τα θετικά που μου σπάνε τα νεύρα (όταν γίνουν εμμονή) τα γνωστά, ξέρεις! Δες το θετικά, σκέψου θετικά, όλα είναι υπέροχα!
Μα εκεί που έκλαψα πολύ, ήταν όταν ο Μπινγκ Μπονγκ, ο φανταστικός φίλος της μικρής (που έχει πια χαθεί στο λαβύρινθο της μακρόχρονης μνήμης), κατέβηκε από την τούρμπο μηχανή του για να μπορέσει η Χαρά να φτάσει ψηλά χωρίς το δικό του βάρος και εκείνος έμεινε στη χωματερή των αναμνήσεων, εκεί που εξατμίζονται όλες οι αναμνήσεις.
Κι εδώ μου φαίνεται έκλαψα πολύ γιατί έχασα εκείνο το κομμάτι μαζί με τον φανταστικό φίλο, είπα αντίο στην παιδική ηλικία, μα, θέλω να κρατήσω ζωντανή την εικόνα εκείνης της ατρόμητης μικρής…
Κι έτσι τα λέμε με το χρόνο, κοιταζόμαστε, μαλώνουμε, πίνουμε το καφεδάκι μας, ακούμε τη μουσική μας, φιλιώνουμε και συνεχίζουμε, γιατί έτσι πρέπει να γίνει. Συνεχίζουμε και το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να δίνουμε αξία στο κάθε μας λεπτό και να χαιρόμαστε αυτό που έχουμε. Δύσκολο θα μου πεις. Αυτό είναι το πιο δύσκολο κομμάτι, αλλά πρέπει. Ας γίνει και καταναγκαστικά. Άλλωστε η ζωή έχει δείξει ότι και τα σχέδια και τα μακροπρόθεσμα και τα απίστευτα δεν προχωρούν, μόνο τα όνειρα αντέχουν. Οπότε, ας κάνουμε όνειρα!
Τα όνειρα κάποτε βγαίνουν αληθινά κι ας λένε!
Καλή χρονιά αγαπημένοι! Εύχομαι όσοι διαβάζετε τώρα να είστε και του χρόνου υγιείς και δυνατοί και να βρεθούμε πάλι να ανταλλάξουμε ευχές με φίλους, συγγενείς κι αγαπημένους, χωρίς ξαφνικά δυσάρεστα απρόοπτα και δύσκολες καταστάσεις. Να αντέξουμε και τις 365 μέρες! Μία ευχή να βγει αληθινή από τόσες που ανταλλάξαμε, θα είμαστε οι πιο τυχεροί άνθρωποι του μικρού μας πλανήτη. Και χωρίς να μας πιάνει τρέλα, να σκεφτόμαστε πού και πού, ότι φέρνουμε βόλτες πάνω σε μια μικρή μπάλα που φέρνει επίσης βόλτες μέσα σε ένα μαύρο σύμπαν!
Σας φιλώ και σας θαυμάζω για τη δύναμη και τις αντοχές, για την ευαισθησία και τα όνειρά σας.
Ζούμε σε μια χώρα που έτσι κι αλλιώς πάει με τον αυτόματο. Είμαστε όλοι ήρωες! Κρατήστε τον εαυτό σας από το χέρι και πηγαίνετε μια βόλτα, ως εκεί που καθαρίζει ο ουρανός κι ανοίγει το κάδρο. Είμαι σίγουρη ότι θα δείτε κάτι πολύ σπουδαίο!
Photo by Jan Tinneberg on Unsplash