Ο Γιάννης Μπλέτας στο elpis calling…
Χρειάζεται μόνο μια στιγμή για να γνωρίσεις νέους ανθρώπους και τη δουλειά τους και αυτή η στιγμή μόνο τυχαία δεν είναι! Τα 783 χιλιόμετρα από την Κοζάνη στο Ρέθυμνο δεν ήταν ικανά τελικά να κρατήσουν μακριά από το νησί μας τον Γιάννη Μπλέτα.
Ειδικά αυτή τη σπουδαία χρονιά που διανύουμε, ήταν περισσότερο αναγκαίο να γνωρίσουμε τη δουλειά του, αφού όλοι είχαμε ανάγκη να δούμε, να μάθουμε, να θυμηθούμε με τη “Βουτιά” όσα τα χρόνια μάς στέρησαν, κάνοντάς μας έρμαια ενός ρολογιού που μόνο βιάζεται κλέβοντας τις μικρές στιγμές της ευτυχίας μας.
Για τις βουτιές λοιπόν που δεν έγιναν, για τη χαρά και τη λαχτάρα, για την όρεξη που χάθηκε, γι’ αυτό που τρώμε και μας τρώει, για τη διάθεση που κινεί τα πάντα, για όσα σημαίνει η κάθε στιγμή, για τα απλά, τα γνωστά, τα απαλλαγμένα από σιλικόνες, εξτέ, κοιλιακούς, για όσα κάτι μας θυμίζουν, κάποια φλέβα χτυπούν, μια μυρωδιά στέλνουν, για τους ήχους μέσα από ένα walkman που κρύβεται στο συρτάρι με δυο ακουστικά ξεφτισμένα κι ένα παγωτό να λιώνει στο χέρι, γι αυτή τη βουτιά τον ευχαριστώ πολύ!
Και πάλι πόσο τυχερή είμαι και χαρούμενη που άλλος ένας αξιόλογος και ευγενικός άνθρωπος, σκηνοθέτης του ιδανικού μα και του πραγματικού, βρίσκεται στην παρέα του elpis calling!
- Ποτέ τα χιλιόμετρα δεν ήταν ικανά να σταματήσουν την αναζήτηση, ποτέ τα μίλια δεν απέκλεισαν την πορεία του ανθρώπου στο άγνωστο. 783,3 χιλιόμετρα από την Κοζάνη στο Ρέθυμνο, 489,6 μίλια από την Κοζάνη σε νέα ξεκινήματα και στόχους ζωής. Πώς ήταν αυτό το ταξίδι;
Ποιός να μου το έλεγε ότι από τη μία άκρη της Ελλάδας, θα φτάσω στην άλλη, θα κάνω μια στάση κάπου στη μέση (Αθήνα) για μερικά χρόνια και ξανά επιστροφή πίσω;! Νιώθω πολύ τυχερός για όλη αυτή την αναζήτηση, γιατί ενώ κατέβηκα στο Ρέθυμνο να γίνω φιλόλογος τελικά επέστρεψα, μετά από χρόνια, όντας σκηνοθέτης. Βέβαια τίποτα δεν ήρθε μόνο του. Φτάνοντας στο Ρέθυμνο συνειδοτοποίησα, ότι δε με γέμιζαν οι σπουδές φιλολογίας, έτσι πήρα το ρίσκο και χωρίς να έχω τελειώσει τους σπουδές μου, να δώσω εξετάσεις και να γίνω δεκτός στην δραματική σχολή του Θεάτρου Τέχνης. Και ενώ λοιπόν πήγαινα να γίνω ηθοποιός, κατάλαβα ότι η σκηνοθεσία μου ταιριάζει και μου αρέσει πιο πολύ. Από ένα σημείο και μετά το ταξίδι θα σε οδηγήσει εκεί που πρέπει, αλλά πάντα πρέπει να παίρνεις το ρίσκο, ακόμη κι αν όλα σου λένε το αντίθετο, αν το θέλεις, πρέπει να το κάνεις.
- Οι πρώτες σημαντικές μνήμες και εικόνες είναι από τον τόπο καταγωγής σας; Τί θυμάστε έντονα από εκείνα τα χρόνια;
Θυμάμαι έντονα τα παιδικά χρόνια στην Κοζάνη και τα καλοκαίρια στη Θεσσαλία, λόγω καταγωγής των γονιών μου. Τις πρώτες στιγμές στο σχολείο, το παιχνίδι στις αλάνες της γειτονιάς, τα καλοκαίρια μου στον Θεσσαλικό κάμπο, αναμνήσεις με τους παππούδες και τις γιαγιάδες και τους αποχαιρετισμούς μας… Στιγμές σε ένα παλιό μικρό Ρενό, πηγαίνοντας για διακοπές στο χωριό, οι γονείς μπροστά, πίσω η αδερφή μου, εγώ και η γιαγιά, η οποία κρατούσε το κλουβί με τον παπαγάλο που είχα μικρός, σε μια διαδρομή περίπου δυόμιση ώρες με πολλές στροφές και καύσωνα. Ήταν όλα πολύ όμορφα, σχεδόν ονειρικά. Αυτές και μόνο οι αναμνήσεις είναι ικανές να σου χαρίσουν ένα σωρό έμπνευση. Είχαμε όμως και τις καλλιτεχνικές μας ανησυχίες. Δημιουργούσαμε συναυλίες, παραστάσεις με κοινό, σε παρκάκια και στις οικοδομές της γειτονιάς.
- Οι φιλίες των παιδικών χρόνων είναι σημαντικές; Συμπληρώνουν τα κομμάτια του παζλ που κάποια στιγμή αναζητούμε στην ενήλικη ζωή;
Είμαστε όντα κοινωνικά, επομένως η φιλία για τον άνθρωπο είναι σημαντική, ειδικά όταν ξεφεύγει από το επιφανειακό και ριζώνει. Πολλές φορές δεν επιλέγεις τους φίλους που κάνεις μικρός. Ή μπορεί να συναναστρέφεσαι ανθρώπους επειδή είστε μαζί στην ίδια τάξη. Μια παιδική φιλία θα φανεί, αν μπορεί να αντέξει στο χρόνο, όταν διαμορφώσει τον χαρακτήρα του ο κάθε άνθρωπος και θα θέλει να συνεχίσει να έχει την επαφή με αυτό τον άνθρωπο.
- Η ταινία μικρού μήκους «Βουτιά» που είδαμε φέτος το καλοκαίρι, κατάφερε να μας κάνει να φανταστούμε έστω κι έτσι τις ξεχασμένες χαρές, το ιδανικό κι απλό ελληνικό καλοκαίρι, το απαλλαγμένο από τα περιττά, τα ψεύτικα, όσα θα θέλαμε να ξεχάσουμε ότι υπάρχουν και μας δυσκολεύουν ήδη τη ζωή και κυρίως να βρούμε την όρεξή μας στο να αναζητήσουμε αυτές τις μικρές στιγμές χαράς και απόλαυσης. Πώς προέκυψε αλήθεια αυτή η ταινία;
Την συγκεκριμένη ταινία την είχα στο μυαλό μου περίπου ενάμιση χρόνο. Η αλήθεια είναι ότι λόγω της δουλειάς, δεν είχα χρόνο να ασχοληθώ μαζί της και την είχα πάντα στην άκρη. Μέσα στην καραντίνα όμως, που ακυρώθηκαν άλλες δουλειές, βρήκα το χρόνο να την “πλάσω” και να πω ότι μετά τη λήξη της, ξεκινάμε! Είναι από τις πιο αγαπημένες μου ταινίες, αρχικά γιατί μέσα της υπάρχουν όλες οι δικές μου παιδικές αναμνήσεις, μέσα στην απλότητα των πραγμάτων, αλλά και επειδή καταφέραμε παρά την πανδημία να παραμείνουμε δημιουργικοί. Νομίζω ότι την είχαμε ανάγκη, πιο πολύ εμείς, αυτή την ταινία και μετά οι θεατές. Η “βουτιά” ήταν μια πρωτοβουλία δική μας, ώστε να θυμόμαστε και κάτι ευτυχές καλλιτεχνικά, από το καλοκαίρι του ‘ 20.
- Από τη φιλοσοφική στο θέατρο κι από το θέατρο στη φιλοσοφική. Υπάρχει απόσταση;
Για κάποιον που το βλέπει απ’ έξω, μπορεί και να υπάρχει. Στην πραγματικότητα όμως υπάρχουν πολλά κοινά. Οι σπουδές της φιλολογίας με βοήθησαν αρκετά στις σπουδές μου στο Θέατρο Τέχνης. Είμαστε τυχεροί γιατί στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης, υπάρχουν πολλά μαθήματα που εμπλέκουν το θέατρο, έστω και θεωρητικά. Το αρχαίο δράμα, για παράδειγμα, το οποίο ήταν και μάθημα στη δραματική σχολή. Και στις δύο σχολές ασχολούμαστε πολύ με το κείμενο, είτε λογοτεχνία, είτε θεατρικό κείμενο, είτε σενάριο. Είναι λέξεις. Πώς θα μπορέσεις να ερμηνεύσεις έναν ρόλο, αν δε μπορείς να κατανοήσεις αρχικά αυτό που έχεις διαβάσει; Και δε μιλάμε για το επιφανειακό, αλλά για το πιο βαθύ. Ήταν σημαντικό επομένως, που πρώτα ξεκίνησα με τις ακαδημαικές σπουδές και μετά με τις σπουδές στην υποκριτική. Αν γύριζα πίσω το χρόνο δε θα άλλαζα τίποτα σε σχέση με αυτό.
- Εκπληρώνονται ποτέ τα όνειρα; Χρειάζεται κόπος και επιμονή ή μήπως στο σήμερα λειτουργεί πια μόνο ο αυτοσχεδιασμός;
Εκπληρώνονται ναι, αλλά όχι μόνα τους. Και φυσικά όχι περιμένοντας. Πρέπει να πάρεις την κατάσταση στα χέρια σου, να απογοητευτείς, να απομονωθείς, να θυμώσεις, να απελπιστείς, αλλά να συνεχίζεις να προσπαθείς. Κάνουμε μια δουλειά δύσκολη, κυρίως ψυχοφθόρα, καθώς οι αποτυχίες είναι πιο πολλές από τις επιτυχίες. Εκεί ίσως χρειάζεται και ο αυτοσχεδιασμός, ώστε να μπορείς να σκεφτείς πως θα προχωρήσεις. Αλλά μετά, μια μέρα θα ανοίξεις τα μάτια και θα πεις ναι τελικά, τα όνειρα εκπληρώνονται! Το “κακό” με τους ανθρώπους που ασχολούμαστε με τις τέχνες είναι ότι μέχρι να συνειδοτοποιήσεις τι έχεις καταφέρει, έχεις ήδη ξεκινήσει να κυνηγάς τα επόμενα όνειρά σου, με αποτέλεσμα πολλές φορές να μη μπορείς να απολαύσεις αυτό που ήδη έχεις καταφέρει. Θέλω λίγο χρόνο ακόμη, στο να μάθω να το διαχειρίζομαι!
- Το ιστορικό ντοκιμαντέρ σας «Ρίγη» θα πραγματοποιήσει την παγκόσμια πρεμιέρα του στην Κωνσταντινούπολη το Γενάρη του 2021, στο Andromeda Film Festival. Αναφέρετε στο σημείωμα ότι πολλές φορές εμπλέκεται η ιστορία με τη φαντασία και η γραμμή είναι τόσο θολή που δε μπορείς να ξεχωρίσεις τι είναι πραγματικότητα και τι φαντασία τελικά και συμφωνούμε. Ο καθένας ζει την ιστορία με το δικό του τρόπο και βιώνει αλλιώς τα γεγονότα. Και παρόλο που τώρα όλα καταγράφονται, αρχειοθετούνται, βιντεοσκοπούνται, υπάρχουν πιστεύετε ρωγμές στην ιστορία που θα αφήσουν περιθώριο στους μύθους να γίνουν πραγματικότητα και το αντίστροφο;
Η ιστορία ενός τόπου, μιας πόλης, ενός κράτους πάντα έχει ενδιαφέρον. Πιστεύω ότι πραγματικά υπάρχουν ρωγμές, ή πράγματα και γεγονότα που συνέβησαν και δεν τα κατέγραψε κάνεις. Δεν μπορώ να ξέρω τους λόγους. Μπορεί γιατί πολύ απλά δε βρέθηκε κάποιος εκείνη τη στιγμή να τα καταγράψει. Η γραμμή για το τι είναι πραγματικότητα και τι φαντασία είναι αρκετά λεπτή. Αυτό όμως είναι και το ενδιαφέρον για παράδειγμα, σε ένα ιστορικό ντοκιμαντέρ. Να υπάρχουν τα ντοκουμέντα, οι μαρτυρίες και από εκεί και πέρα, στοιχεία που δε γνωρίζεις κατά πόσο μπορείς να τα εμπιστευτείς. Από την άλλη δε μπορείς να τα απορρίψεις τελείως. Εμείς τα παρουσιάζουμε όλα στο θεατή και εκείνος κρίνει τι θα “κρατήσει”.
- Έχετε γίνει πια παιδί και της Κρήτης. Με ποια θελκτικά μέσα σάς κάλεσε και σάς κράτησε το νησί μας κοντά του;
‘Εχω γίνει, μετά από επιλογή μου. Είχα τη δυνατότητα να μείνω στην Αθήνα, ή να επιστρέψω Κοζάνη. Αποφάσισα να γίνω μόνιμος κάτοικος Ρεθύμνου, σκεπτόμενος τις επιλογές που έχει κάποιος να ασχοληθεί, κινηματογραφικά με την Κρήτη. Μπορείς να δημιουργήσεις κινηματογραφικά, πάρα πολλά πράγματα. Είναι τα τοπία, η παράδοση, η ιστορία, το φαγητό, οι άνθρωποι… Όλα αυτά με έκαναν να επιλέξω το Ρέθυμνο. Ούτως ή άλλως, λόγω των σπουδών μου, ήταν στην καρδιά μου. Τώρα αν έκανα σωστή επιλογή…
- Ελπίζετε ακόμη;
Αν δεν ήλπιζα ακόμη, νομίζω δε θα κάναμε αυτή την κουβέντα σήμερα, στο ιστολόγιο με όνομα “elpis- calling”. Ελπίζω ακόμη και νομίζω πολύ παραπάνω σε σχέση με το πριν. Δεν ξέρω τι άλλαξε, ξέρω μόνο ότι το έχουμε πολλή ανάγκη, για να μπορούμε να παραμένουμε δημιουργικοί. Μην ξεχνάμε άλλωστε αυτό που έχουν πει και οι πιο παλιοί: ζητείται ελπίς. Και πρέπει να την αναζητούμε γιατί η ελπίδα μας δίνει τη δύναμη, το κουράγιο που μας λείπει, καλλιτέχνες και μη.
- Μια ευχή για τους αναγνώστες του elpis calling…
Αρχικά να καταφέρουμε να παραμείνουμε δυνατοί για το “τί μέλλει γενέσθαι”. Πλέον δηλώνω και εγώ αναγνώστης, επομένως αναμένω για επόμενα όμορφα ιντερνετικά ταξίδια στον κόσμο και στους ανθρώπους του.
https://www.facebook.com/yannisbleproductions/videos/306856490363335
