Οι μεγάλες σοφίες των ανθρώπων
Τις μεγάλες σοφίες συνήθως τις λένε τυχαία οι άνθρωποι. Φτάνουν σε αυτές μετά από εμπειρία και κόπο ζωής. Σπουδαίες σοφίες λένε και τα παιδιά. Η αθωότητά τους τα κάνει να βλέπουν και να λένε τα πράγματα όπως είναι, γιατί έτσι είναι. Έχουν τον δικό τους τρόπο να λένε την αλήθεια χωρίς περιτύλιγμα, κάτι που τα κάνει να είναι από φυσικού τους ευλογημένα με σοφία ζωής και να ξεχωρίζουν από τους ενήλικες.
Τις σπουδαιότερες σοφίες όμως τις λένε οι απλοί άνθρωποι. Οι άνθρωποι σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, που έκαναν τα λάθη τους και συνεχίζουν να κάνουν καθημερινά την προσπάθειά τους. Που πέφτουν και σηκώνονται, που προσπαθούν και αποτυγχάνουν, που σταματούν και συνεχίζουν. Παίρνουν, δίνουν, δέχονται και αντλούν δύναμη από το τίποτα.
Υπάρχουν βέβαια και οι άλλοι που έρχονται και φεύγουν από τη ζωή απλά ζώντας, απλά αναπνέοντας, χωρίς σκέψη και προβληματισμό. Έρχονται και ζουν όπως τα φέρνει η ζωή και δεν σπουδαιολογούν τίποτα, ούτε τελικά την ίδια τη ζωή τους. Οι υπόλοιποι βολτάρουμε αφήνοντας σημαντικές στιγμές να περάσουν, αλλά έτσι είναι η ζωή μάλλον, ας μην έχουμε τύψεις και γι αυτό.
Σίγουρα, τις μεγάλες σοφίες δεν τις λένε οι νεογκουρού, γιατί κι αυτοί έχουν αντιγράψει τη σοφία που δόθηκε από άλλους, χρόνια πριν από αυτούς. Έτσι κι αλλιώς πια, δεν μπορείς να ξέρεις πού αρχίζει και πού τελειώνει κάτι, γιατί έχει ανακυκλωθεί τόσο πολύ, που είναι αδύνατο να φτάσεις στην πηγή. Οι αντιγραφές καλά κρατούν και είναι επόμενο να συμβαίνει αυτό, μέσα από την τόσο μεγάλη διακίνηση ιδεών και υιοθέτησης τρόπων ζωής από άλλα έθνη, άλλες φιλοσοφίες, άλλες συνήθειες.
Ο βιοπορισμός εξακολουθεί να είναι κλέφτης στιγμών και ψυχών αλλά όχι τέρας και δεσμοφύλακας. Είμαστε ακόμα ελεύθεροι -αν δεν μπορούμε λόγω χρόνου και υποχρεώσεων- να κάνουμε, τουλάχιστον να νιώσουμε και να ελπίζουμε, ότι θα έχουμε χρόνο στη ζωή μας για να τα βιώσουμε όλα στην ώρα τους κι όπως πρέπει. Κάποια πολύ σπουδαία θέματα ζωής χάνονται από την υπερπροσπάθεια να τα πούμε, να τα δούμε, να τα ζήσουμε και να τα αναλύσουμε. Πολλές φορές γινόμαστε καταπιεστικοί για να είναι όλοι όπως θέλουμε εμείς, να σκέφτονται, να πιστεύουν όπου πιστεύουμε, να ζουν όπως ζούμε.
Κι όμως, ο καθένας έχει τον τρόπο του να ζει και να ξέρει και να καταλαβαίνει. Να δέχεται και να πορεύεται. Να ακουμπά σε όσα τον αναπαύουν. Να δίνει και να παίρνει χαρά όπως θέλει και νομίζει. Να μην αφήνεται αλλά και να αφήνεται. Να ελαφρώνει την ψυχή του από τα βάρη και να είναι πάντα έτοιμος να αφήσει όσα αγαπά. Να μπορεί να υπάρχει, απλά. Κι αυτή είναι η μεγαλύτερη σοφία του κόσμου!
Άρα, όλοι έχουν τη δική τους σοφία. Αν δεν είναι καταστροφική, τότε είναι καλή. Κάνεις το καλό και το παίρνεις πίσω, ζεις απλά, ζεις με τα σημαντικά, ακούς την ψυχή σου, δέχεσαι, αποδέχεσαι, γνωρίζεις τι σημαίνει κύκλος ζωής και κρατάς για σένα αυτό που λες καλή ζωή. Αυτό που αξίζει τελικά, δεν είναι τόσο διαφορετικό για τους ανθρώπους του κόσμου. Όλοι τα ίδια θέλουν. Μια ζωή ήσυχη, ένα περιβάλλον ήρεμο, αγάπη, τρυφερότητα, αποδοχή, φαγητό στο πιάτο, μια στέγη στο κεφάλι, ένα μικρό κομπόδεμα για τη δύσκολη ώρα. Τα μεγάλα πλούτη δεν φέρνουν την ευτυχία, όσοι ζουν χωρίς αυτά το ξέρουν και όσοι ζουν με αυτά το ξέρουν καλύτερα.
Νιώσε, όσο ακόμα μπορείς! Εξέφρασε αυτό που νιώθεις. Μίλα για όσα αισθάνεσαι γιατί η ζωή είναι σύντομη. Σύντομη και όχι εύκολη, αλλά ποιος είπε ότι ήρθαμε στη ζωή για τα εύκολα… Να είστε τρυφεροί με τη ζωή, με τους άλλους, με τον άνθρωπό σας. Ο μακαριστός Παύλος Σιατίστης είπε πολύ όμορφα κάποτε το εξής: “όταν στη σχέση δεν υπάρχει τρυφερότητα, τότε μοιάζει με λουλούδι που δεν ποτίζεται και θα ξεραθεί… η τρυφερότητα είναι μια κίνηση της ψυχής και η απουσία της δείχνει ότι έχουν τελειώσει τα συναισθήματα κι απλά μένει η ανοχή του ενός για τον άλλο”…
Αν κάτι θα μας μείνει από αυτή τη ζωή, όσα χρόνια κι αν έχει ο καθένας μας γραμμένα στο τυχερό βιβλίο της ζωής του, αυτό δε θα είναι η πανδημία, ούτε η δυσκολία. Αυτά θα υπάρχουν μέσα μας σαν κακές αναμνήσεις, σαν φόβοι που κάποτε κάποτε θα ξυπνούν για να μας υπενθυμίζουν πως η ζωή είναι γεμάτη ομορφιές, οι στιγμές μας μοναδικές και οι σχέσεις μας με τους άλλους ανθρώπους απόλυτα σημαντικές και εκπαιδευτικές!
Μια μεγάλη γυναίκα μού είπε, ότι στα 92 της πια κατάλαβε μερικά πράγματα, τόνισε το μερικά για την τόσο μεγάλη της ζωή αλλά και με δόση ανακούφισης και πολλά γέλια! Μού είπε ότι ήταν πολύ σημαντικό που θυμόταν πια πολύ συγκεκριμένα πράγματα και ησύχαζε με αυτό! Δεν μπορούμε να κουβαλάμε αναμνήσεις ενός αιώνα, τόνισε! Καλά κάνει και αδειάζει το μυαλό, μόνο που τα βασικά καλό θα ήταν να μπορεί να τα θυμάται ο άνθρωπος, σχολιάζοντας τη γειτόνισσά της που το Αλτσχάΐμερ την έκανε άλλο άνθρωπο!
Κυρίως όμως μού είπε να σημειώσω, ότι μετάνιωσε για τις στιγμές που σιώπησε ενώ θα έπρεπε να μιλήσει και για κείνες που μίλησε ενώ θα έπρεπε να έχει σιωπήσει. Αυτό όμως παιδί μου, προϋποθέτει σοφία και γω που να την είχα αφού ακόμα μάθαινα τη ζωή!
Σπουδαία η πορεία μας τελικά! Ξεκινούμε με το τίποτα, προχωράμε με το περίπου και καταλήγουμε με κάτι. Αν αυτή είναι η διαδικασία και η κατάληξή της είναι σοφία, τότε μακάρι να ζήσουμε μερικά χρόνια ακόμη για να προλάβουμε να μάθουμε, να νιώσουμε, να γίνουμε πιο σοφοί, να μπορούμε να πούμε και δυο λόγια που κάποιον ίσως θ’ ανακουφίσουν.
Σχεδόν όλα όμως έχουν ειπωθεί, σχεδόν όλα είναι γραμμένα. Με τη σοφία της Ζωής στα λόγια του Χριστού θα σας αφήσω:
Αγαπάτε τους εχθρούς σας και ευεργετείτε όσους σας μισούν
Δίνετε ευχές σε όσους σας δίνουν κατάρες και προσεύχεστε γι’ αυτούς που σας κακομεταχειρίζονται
Σ’ όποιον σας ζητά κάτι, δίνετέ το κι αν κάποιος σας πάρει αυτό που σας ανήκει, μη ζητάτε να σας το επιστρέψει
Όπως θέλετε να σας συμπεριφέρονται οι άνθρωποι, έτσι ακριβώς να συμπεριφέρεστε κι εσείς σ’ αυτούς
Να κάνετε το καλό και ν’ αγαπάτε, να είστε σπλαχνικοί
Μην κρίνετε και μην καταδικάζετε
Να Συγχωρείτε
Ζητάτε και θα σας δοθεί, ψάχνετε και θα βρείτε, χτυπάτε την πόρτα και θα σας ανοιχτεί
Μην αγωνιάτε για τη ζωή σας τι θα φάτε και για το σώμα σας τι θα ντυθείτε, μη σας πιάνει άγχος.. η ζωή σας είναι σπουδαιότερη από το φαγητό και το σώμα σας από τα ρούχα…
Σημαντικά όλα αυτά να τα έχει ο καθένας οδηγό στη ζωή του. Τα πιο δύσκολα είναι τα πιο απλά και τα πιο απλά είναι τα πιο δύσκολα. Τρόπο θέλει και καθαρή καρδιά, πίστη και ελπίδα στην καλοσύνη και το μεγαλείο της φύσης μας που μας έχει χαριστεί. Όλα δωρεές είναι! Ας τις αγκαλιάσουμε!
Photo by Nitish Meena on Unsplash (φωτογραφία τίτλου)
